Đặc phái viên về Nga và Ukraine của ông Trump nói gì về cuộc xung đột?

Ngày 27/11, Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump bổ nhiệm Trung tướng Lục quân đã nghỉ hưu Keith Kellogg làm đặc phái viên của ông đối với Ukraine và Nga. Cựu chiến binh Kellogg được ông Trump đánh giá là có kinh nghiệm quân sự và kinh doanh xuất sắc, từng đảm nhận các vai trò an ninh quốc gia quan trọng trong chính quyền của ông.

"Ông ấy đã ở bên tôi từ những ngày đầu. Chúng tôi sẽ cùng nhau đảm bảo hòa bình thông qua sức mạnh, cũng như làm cho nước Mỹ và thế giới an toàn trở lại!", ông Trump viết trên Truth Social.

Ông Kellogg, 80 tuổi, từng là cố vấn an ninh quốc gia cho Phó Tổng thống Mike Pence trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump. Trong vai trò mới, ông sẽ tham gia các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt cuộc chiến giữa Nga và Ukraine.

Ông Donald Trump ngồi cùng Trung tướng Lục quân đã nghỉ hưu Keith Kellogg tại khu điền trang Mar-a-Lago của ông Trump ở Palm Beach vào năm 2017. Ảnh: AP

Ông Kellogg đã chỉ trích mạnh mẽ chính sách của chính quyền Tổng thống Joe Biden đối với cuộc chiến này, cho rằng Nhà Trắng đã có cơ hội đạt được thỏa thuận với Tổng thống Nga Vladimir Putin vào tháng 1/2022 trước khi xung đột xảy ra, nếu đồng ý hoãn việc Ukraine gia nhập NATO trong một thập kỷ để đổi lấy việc hủy bỏ cuộc chiến.

Ông Kellogg đưa ra lập luận này trong một bài báo cho Viện Chính sách Nước Mỹ Trên Hết. Bài báo cũng cho biết chính quyền ông Biden nên "cung cấp cho Ukraine những vũ khí cần thiết để trục xuất lực lượng Nga ngay từ đầu cuộc chiến", đồng thời kêu gọi Washington sử dụng viện trợ quân sự cho Ukraine làm đòn bẩy để thúc đẩy các cuộc đàm phán hòa bình với Moscow.

"Mỹ sẽ tiếp tục cung cấp vũ khí cho Ukraine và tăng cường khả năng phòng thủ để đảm bảo Nga sẽ không tiến xa hơn nữa và sẽ không tấn công lại sau khi ngừng bắn hoặc thỏa thuận hòa bình", bài báo viết. "Tuy nhiên, viện trợ quân sự trong tương lai của Mỹ sẽ yêu cầu Ukraine tham gia vào các cuộc đàm phán hòa bình với Nga".

Ukraine đã đồng ý tham gia một số vòng đàm phán hòa bình kể từ khi xung đột xảy ra vào tháng 2/2022. Các cuộc thảo luận đầu tiên diễn ra tại Belarus 4 ngày sau khi Moscow tiến hành chiến dịch quân sự và kết thúc mà không có thỏa thuận.

Trong bài báo, ông Kellogg cũng lập luận rằng Mỹ nên đặt điều kiện cho việc Ukraine gia nhập NATO. Tuy nhiên, Ukraine đã từ chối các thỏa thuận hòa bình nếu phải nhượng bộ lãnh thổ bị Nga chiếm đóng.

Tại Đại hội Đảng Cộng hòa vào tháng 7, ông Kellogg nói rằng các lựa chọn của Ukraine "khá rõ ràng".

"Nếu Ukraine không muốn đàm phán, thì tốt thôi, nhưng sau đó hãy chấp nhận thực tế là sẽ xảy ra tổn thất lớn ở các thành phố, chấp nhận thực tế là không chỉ có 130.000 người chết mà sẽ lên tới 230.000 - 250.000 người", ông nói.

Trong khi đó, khi vận động tranh cử, ông Trump cam kết sẽ chấm dứt xung đột Nga - Ukraine chỉ trong một ngày.

"Họ đang chết, cả người Nga và người Ukraine. Tôi muốn họ ngừng chết. Và tôi sẽ thực hiện điều đó trong vòng 24 giờ", ông Trump nói trong một cuộc họp vào tháng 5/2023.

Trong cuộc tranh luận với Tổng thống Biden hồi tháng 6, ông Trump khẳng định rằng cuộc chiến sẽ không bao giờ xảy ra "nếu chúng ta có một tổng thống thực sự, một tổng thống hiểu biết và được ông Putin tôn trọng".

Tổng thống đắc cử đã nói chuyện với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy ngay sau khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Mỹ. Ông Zelenskyy mô tả cuộc trò chuyện "tuyệt vời", rằng họ "đồng ý duy trì đối thoại chặt chẽ và thúc đẩy hợp tác".

Hoài Phương (theo AFP, Miami Herald)