iPhone sẽ đắt lên vì chính sách của ông Trump?

Theo Washington Post, người Mỹ mua khoảng 130 triệu smartphone mới mỗi năm, chủ yếu là các thiết bị của Apple hoặc Samsung và khiến bộ đôi trở thành một trong những sản phẩm công nghệ phổ biến nhất.

Nếu bạn thích điện thoại Samsung, mọi chuyện nhiều khả năng sẽ không có gì thay đổi. Mặc dù vậy, các nhà kinh tế ước tính khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng, giá cả cho một chiếc iPhone mới sẽ tăng hơn 300 USD.

Apple từng tránh được hàng rào thuế như thế nào?

Thuế quan hay thuế nhập khẩu là loại thuế đánh vào những sản phẩm được nhập qua biên giới. Một ví dụ đơn giản, khi nhập khẩu xe đạp sản xuất tại các nhà máy Trung Quốc vào Mỹ, Walmart (hoặc thường là đối tác nhập khẩu được Walmart thuê) sẽ phải trả thuế cho chính phủ Mỹ.

Để trả khoản thuế đó, Walmart có 3 phương án: Giảm số tiền trả cho nhà máy sản xuất xe đạp ở Trung Quốc, tự chịu chi phí thuế, tăng giá xe đạp tại các cửa hàng hoặc kết hợp cả 3 cách lại.

Ông Trump và một số nhà kinh tế theo trường phái bảo thủ cho rằng thuế quan không làm tăng giá. Tuy nhiên, vấn đề là phần lớn các nhà kinh tế đều cho rằng người mua sắm sẽ phải trả nhiều tiền hơn cho một chiếc xe đạp nếu tăng mức thuế.

Mặc dù vậy, giai đoạn năm 2018, khi ông Trump lần đầu áp thuế diện rộng với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ trong nhiệm kỳ tổng thống đầu tiên, Apple đã không bị ảnh hưởng dù iPhone phần lớn được sản xuất tại Trung Quốc.

Apple đã thoát khỏi mức thuế quan cao trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump. Ảnh: Alamy.

Theo Washington Post, CEO Apple Tim Cook khi đó đã thuyết phục Nhà Trắng bỏ qua thuế quan đối với hầu hết sản phẩm mà công ty kinh doanh.

Cụ thể, Cook được cho là đã nói với các quan chức Nhà Trắng khi đó rằng thuế quan sẽ làm tăng giá smartphone, máy Mac, iPad và gây tổn hại cho Apple.

Phía chính phủ Mỹ dường như cũng tỏ ra "nhượng bộ". Trong khi xe đạp, hành lý và máy giặt nhập khẩu từ Trung Quốc phải chịu mức thuế quan tăng thì iPhone, máy Mac và iPad lắp ráp tại các nhà máy ở Trung Quốc lại không phải chịu mức thuế này.

"Thiết bị điện tử tiêu dùng chắc chắn được ưu tiên theo chính sách thuế quan của Mỹ trong cả chính quyền Trump và Biden. Điều đó cho thấy hiệu ứng Tim Cook", Mary E. Lovely, nhà kinh tế tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson cho biết.

Không dễ tái hiện

Apple đã may mắn "thoát hiểm" trong lần đầu, nhưng không ai có thể đoán được ông Trump sẽ làm gì khi trở lại Nhà Trắng.

Ông Trump từng tuyên bố nếu tái đắc cử, ông sẽ áp thuế nhập khẩu 10-20% đối với tất cả hàng hóa nhập vào Mỹ, và 60% trở lên cho hàng hóa từ Trung Quốc.

Đáng chú ý, ông cũng đề xuất mức thuế 100-200% đối với ôtô sản xuất tại Mexico và các sản phẩm của công ty chuyển sản xuất từ Mỹ sang Mexico.

Tổng thống Mỹ khẳng định mức thuế này sẽ thúc đẩy sản xuất trong nước, tạo việc làm và thu về hàng tỷ USD để hỗ trợ cho các chính sách giảm thuế khác.

Ông Trump từng tuyên bố nếu tái đắc cử sẽ áp thuế nhập khẩu 10-20% đối với tất cả hàng hóa nhập vào Mỹ, và 60% trở lên cho hàng hóa từ Trung Quốc. Ảnh: Reuters.

Theo CNBC, điều này đã khiến các nhà bán lẻ và công ty sản xuất hàng hóa đang kêu gọi các đối tác vận chuyển “tải hàng trước” thời hạn nhằm chuẩn bị cho những thay đổi về chính sách thuế quan mà tân Tổng thống Mỹ Donald Trump dự định thực hiện.

Việc tính toán mức thuế quan này không hề đơn giản, nhưng một số chuyên gia thương mại cho biết nếu áp dụng cho các sản phẩm của Apple, mức áp thuế sẽ khoảng 300 USD cho một chiếc iPhone trị giá 1.000 USD.

"Nếu bạn nghĩ iPhone của mình hiện đã đắt, thì có lẽ nó sẽ còn đắt hơn rất nhiều nếu công ty sản xuất phải chịu mức thuế quan 60% đối với bất kỳ mặt hàng nào họ nhập khẩu từ Trung Quốc", chuyên gia kinh tế Jacob Channel chia sẻ với Business Insider.

Apple đã tìm đến Ấn Độ như một cơ sở thay thế cho việc sản xuất iPhone ở Châu Á, tuy nhiên nhiều sản phẩm của hãng vẫn được sản xuất tại Trung Quốc, như dòng máy tính Mac.

Dù có bị áp thuế quan hay không, Apple trong tương lai gần vẫn sẽ không thể thoát khỏi mối quan hệ với các nhà máy đặt tại Trung Quốc, nơi có lực lượng lao động dồi dào và thiết bị sản xuất hàng loạt.

"Không có nơi nào khác có khả năng đáp ứng nhu cầu về tất cả những tiện ích này", Scott Lincicome, một nhà kinh tế tại viện nghiên cứu tự do Cato Institute nhận định.

Một dây chuyền sản xuất ở Trung Quốc: Ảnh: Bloomberg.

Alan Deardorff, giáo sư tại Đại học Michigan chuyên về thương mại quốc tế, mức thuế quan cao cũng giống như hầu hết loại thuế khác, khi mới áp dụng sẽ khiến mọi người cảm thấy khó chịu nhưng sẽ quen dần.

Bên cạnh đó, Trung Quốc vẫn là khu vực quan trọng đối với doanh thu của Apple khi chiếm khoảng 17% trên tổng doanh số bán hàng trong năm 2024.

Cụ thể, quốc gia này vẫn mang về 66,9 tỷ USD cho Apple, mặc dù con số đã giảm khoảng 7,7% so với năm 2023.

Trong khi đó, smartphone của Samsung sẽ không bị ảnh hưởng nhiều do phần lớn được sản xuất tại các quốc gia khác ngoài Trung Quốc khiến mức thuế quan này sẽ không được áp dụng lên các sản phẩm.

Anh Tuấn