May Hưng Yên xuất khẩu sang EU tăng gấp đôi sau khi có EVFTA

Dệt may là 1 trong 7 ngành hàng chịu tác động từ chính sách kinh tế tuần hoàn của EU.

Đây là chia sẻ của ông Nguyễn Xuân Dương, Chủ tịch HĐQT Tổng công ty May Hưng Yên tại tọa đàm: "Kế hoạch của EU về kinh tế tuần hoàn (CEAP) và hệ lụy đối với doanh nghiệp Việt Nam”, ngày 27/11.

EVFTA đi vào thực thi từ tháng 8/2020, đến nay sau 4 năm thực thi, xuất khẩu hàng dệt may của May Hưng Yên sang EU đã tăng gấp đôi, từ 20 triệu USD trước đó hiện tăng lên 40 triệu USD.

"Tuy về tỷ lệ tăng từ 5% đến 10% nhưng về số lượng, tức giá trị tuyệt đối thì chưa lớn lắm", ông Dương nói.

Xuất khẩu dẫu cải thiện, nhưng để có ưu đãi, doanh nghiệp phải đáp ứng quy tắc xuất xứ từ công đoạn vải trở đi (có nghĩa công đoạn sản xuất vải đến hoàn thiện sản phẩm phải được thực hiện tại Việt Nam, hoặc vải phải nhập từ các nước đã ký FTA với EU), và đây là điểm nghẽn với ngành dệt may.

Theo ông Dương, thời gian qua các nguồn nguyên liệu nhập khẩu hầu hết từ Trung Quốc, Đài Loan (Trung Quốc) và một số nước khác không thuộc diện được hưởng ưu đãi theo EVFTA.

Nhưng nhìn ở góc độ gia tăng doanh thu xuất khẩu cho ngành và quốc gia thì tích cực, các doanh nghiệp đã tận dụng hiệu quả cơ hội EVFTA để tăng tốc xuất khẩu.

Chia sẻ về xuất khẩu sẽ khó hơn khi EU thực thi Kế hoạch về kinh tế tuần hoàn, đại diện May Hưng Yên cho biết: "Đây vừa là thách thức nhưng cũng là cơ hội để doanh nghiệp cải tiến sản xuất, tăng tính tuân thủ, cạnh tranh tốt hơn".

Yêu cầu của EU về kinh tế tuần hoàn, buộc doanh nghiệp phải chuyển đổi, nếu không sẽ khó duy trì vị thế trong chuỗi cung ứng.

"Chúng tôi đã bắt đầu có định hướng và buộc tất cả các doanh nghiệp trực thuộc tiến hành chuyển đổi tất cả các lò hơi nước đốt than sang dùng lò hơi điện. Nhờ đó giảm được ô nhiễm và tăng cường được sức khỏe. Về khía cạnh kinh tế, tất nhiên tiền điện có thể tăng nhưng giảm được các chi phí về nhân công phục vụ cho cả hệ thống những lò hơi nước đó", ông Dương nói.

Về năng lượng, May Hưng Yên đã đầu tư hệ thống điện áp mái trên tất cả nhà xưởng, mục tiêu thực hiện cả 13 nhà máy trong hệ sinh thái của doanh nghiệp.

Vụ Thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công thương) cho biết, CEAP sẽ có tác động đến 7 nhóm lĩnh vực chính, bao gồm: thiết bị điện tử, công nghệ thông tin, nhóm về pin và nhóm về bao bì, nhóm về nhựa, dệt may, da giày...

Trong đó quy định ISPR (quy định liên quan đến thiết kế sinh thái, sản phẩm bền vững) đã có hiệu lực từ tháng 7/2024. ISPR ảnh hưởng đến một số lĩnh vực xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, trong đó có dệt may và giày dép, các sản phẩm nhựa và bao bì.

ISPR có quy định liên quan đến việc ngăn chặn, hạn chế tiêu hủy các sản phẩm dệt may, yêu cầu các sản phẩm phải có hộ chiếu kỹ thuật số DPP.

Đó là một chiến lược của EU để giúp khối này giảm phát thải ròng bằng 0 sớm nhất có thể vào năm 2050. Để thực hiện được chiến lược và mục tiêu này thì EU sẽ đưa ra hàng loạt các quy định, trong đó có CEAP với những quy định chi tiết cụ thể đối với từng nhóm hàng, từng lĩnh vực.

Những sản phẩm không đáp ứng được những tiêu chuẩn của EU như liên quan đến hộ chiếu sản phẩm kỹ thuật số chẳng hạn, có khả năng không thể thâm nhập được vào thị trường EU.

Để đáp ứng được những quy định này, đại diện Vụ Thị trường châu Âu - Châu Mỹ cho rằng các doanh nghiệp phải đầu tư máy móc, phải thay đổi quy trình sản xuất, quy trình quản lý, dù chi phí đầu tư tăng khiến giá thành sản phẩm tăng, sẽ ảnh hưởng đến sức cạnh tranh.

Tuy nhiên, những quy định này cũng có thể tạo ra những cơ hội nhất định cho doanh nghiệp xuất khẩu. Đơn cử, doanh nghiệp sẽ có những tệp khách hàng mới ở thị trường EU, bởi bản thân người tiêu dùng châu Âu đã có xu hướng tiêu dùng bền vững, có nhận thức cao về bảo vệ môi trường, ưu tiên tiêu dùng những sản phẩm bảo vệ môi trường.

Bên cạnh đó, mặc dù chi phí đầu tư nhằm đáp ứng được những tiêu chuẩn châu Âu ban đầu có thể cao, nhưng khi doanh nghiệp đã có được chiến lược đầu tư bài bản, thì lâu dài sẽ thu được những hiệu suất kinh doanh tốt hơn, sẽ giảm được chi phí về lâu dài.

Thế Hoàng