1,5 triệu ca tử vong mỗi năm liên quan tới ô nhiễm do hỏa hoạn

Số ca tử vong này dự kiến sẽ tăng lên trong những năm tới khi biến đổi khí hậu khiến cháy rừng xảy ra thường xuyên và dữ dội hơn, theo kết quả nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí The Lancet.

Nghiên cứu được công bố một tuần sau khi Ecuador tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia do cháy rừng. (Ảnh: AFP)

Nhóm các nhà nghiên cứu quốc tế đã xem xét dữ liệu hiện có về "cháy cảnh quan", bao gồm những vụ cháy rừng tự nhiên và những đám cháy theo kế hoạch như đốt có kiểm soát trên đất nông nghiệp.

Khoảng 450.000 ca tử vong mỗi năm do bệnh tim có liên quan đến ô nhiễm không khí do hỏa hoạn gây ra từ năm 2000 đến 2019, các nhà nghiên cứu cho biết.

Hơn 220.000 trường hợp tử vong do bệnh hô hấp được cho là do khói và các hạt phát tán vào không khí từ các đám cháy.

Từ tất cả các nguyên nhân trên khắp thế giới, tổng cộng 1,53 triệu ca tử vong hàng năm có liên quan đến ô nhiễm không khí từ các đám cháy cảnh quan, theo kết quả nghiên cứu cho biết.

Hơn 90% số ca tử vong này là ở các nước thu nhập thấp và trung bình, với gần 40% chỉ riêng ở châu Phi cận Sahara.

Các quốc gia có số người tử vong cao nhất là Trung Quốc, Cộng hòa Dân chủ Congo, Ấn Độ, Indonesia và Nigeria.

Một số lượng kỷ lục đốt nông nghiệp bất hợp pháp ở miền Bắc Ấn Độ đã gây ra khói bụi độc hại, làm thủ đô New Delhi "nghẹt thở".

Các tác giả của nghiên cứu kêu gọi "hành động khẩn cấp" nhằm giảm số ca tử vong do cháy cảnh quan.

Sự chênh lệch giữa các quốc gia giàu và nghèo càng làm nổi bật sự "bất công khí hậu", trong đó những người đóng góp ít nhất cho sự nóng lên toàn cầu phải hứng chịu hậu quả nhiều nhất, các nhà nghiên cứu nhấn mạnh.

Một số cách mọi người có thể tránh khói từ các đám cháy - chẳng hạn như di chuyển ra khỏi khu vực, sử dụng máy lọc không khí và khẩu trang, hoặc ở trong nhà - không có sẵn cho người dân ở các nước nghèo hơn.

Vì vậy, các nhà nghiên cứu kêu gọi hỗ trợ tài chính và công nghệ nhiều hơn cho người dân ở các quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất.

Nghiên cứu được công bố một tuần sau các cuộc đàm phán về khí hậu của Liên hợp quốc, nơi các đại biểu đồng ý tăng tài trợ khí hậu.

Tuyên bố này cũng được đưa ra sau khi Ecuador tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia về các vụ cháy rừng đã xóa sổ hơn 10.000ha rừng ở miền Nam nước này.

Thế giới cũng đã phải đối mặt với những trận bão, hạn hán, lũ lụt và các sự kiện thời tiết khắc nghiệt khác trong năm 2024 - năm được dự đoán là nóng nhất trong lịch sử được ghi nhận.

Trâm Anh