Tại sao số lượng ô tô bị thu hồi tăng vọt so với 20 năm trước

Trong khi vào giữa những năm 2000, số lượng thu hồi chỉ ở mức chưa đến 600 mẫu xe mỗi năm, thì đến năm 2021 con số này đã tăng lên gần 1.000 mẫu xe. Con số này cao hơn rất nhiều so với 20 năm trước. Vậy nguyên nhân nào dẫn đến sự gia tăng này?

Xe hơi năm 2024 khá… phức tạp

Sự gia tăng số lượng xe thu hồi không chỉ do một lý do đơn lẻ mà là kết quả của nhiều yếu tố khác nhau. Một trong những nguyên nhân chính là sự phức tạp của các dòng xe hiện nay. Các công nghệ điện mới dần thay thế những phương pháp cơ học truyền thống, dẫn đến việc tăng cường các kết nối dây điện. Điều này khiến việc xây dựng xe có nguy cơ có lỗi cao hơn.

Xe hơi ngày càng phức tạp và hiện đại

Các vấn đề liên quan đến hệ thống điện tử phức tạp thường khó phát hiện hơn so với các bộ phận cơ khí truyền thống, đòi hỏi quá trình phân tích kỹ lưỡng hơn. Thêm vào đó, sự xuất hiện của các hệ thống như tự hành khiến hậu quả của những sai sót trở nên nghiêm trọng hơn, buộc các nhà sản xuất và NHTSA phải nhanh chóng xử lý.

Ngoài ra, số lượng thiết bị điện tử ngày càng nhiều đồng nghĩa với việc có nhiều thứ có thể gặp trục trặc hơn. Báo cáo năm 2023 của NHTSA cho thấy, số lượng thu hồi xe điện đã tăng từ khoảng 10 mẫu xe vào năm 2019 lên hơn 50 mẫu vào năm 2023, khi các thương hiệu cố gắng tung ra các công nghệ mới với tốc độ nhanh.

Quy định sản xuất xe nghiêm ngặt hơn

Quy trình sản xuất xe ô tô nghiêm ngặt hơn

Ngoài sự gia tăng về công nghệ, các quy định ngày càng nghiêm ngặt cũng là yếu tố khiến số lượng thu hồi tăng lên. Vụ bê bối công tắc đánh lửa của General Motors năm 2014 đã khiến Bộ Tư pháp (DOJ) yêu cầu NHTSA phải kiểm soát chặt chẽ hơn, phát hiện sớm các vấn đề trước khi chúng trở nên nghiêm trọng.

Trước đây, GM đã phát hiện ra một lỗi thiết kế trên công tắc ở một số mẫu xe từ năm 2002, nhưng đến năm 2014 hãng mới thông báo cho NHTSA. Kể từ vụ việc này, NHTSA đã áp dụng lập trường cứng rắn hơn, đẩy mạnh điều tra độc lập để phát hiện vấn đề từ sớm, góp phần làm tăng số lượng thu hồi xe.

Cuộc cạnh tranh doanh số và áp lực tài chính

Áp lực cạnh tranh doanh số giữa các hãng xe

Áp lực cạnh tranh doanh số cũng là một lý do. Để thu hút khách hàng, các hãng xe thường gấp rút đưa ra các tính năng mới. Điều này đôi khi dẫn đến việc cắt giảm quy trình kiểm tra chất lượng, khiến các lỗi thiết kế có thể lọt qua.

Ví dụ, Toyota gần đây bị phát hiện đã bỏ qua quy trình lấy chứng nhận đúng cách cho một số mẫu xe từ năm 2015. Hệ quả là hãng phải tạm dừng giao hàng để thực hiện lại quy trình kiểm tra.

Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, khi người tiêu dùng phải thắt chặt chi tiêu, cuộc cạnh tranh này trở nên khốc liệt hơn, và các hãng xe dễ mắc sai sót hơn khi cố gắng duy trì lợi nhuận.

Tuổi thọ xe tăng cao, kéo theo rủi ro

Tuổi thọ xe tăng cao, kéo theo rủi ro

Ngoài ra, độ tuổi trung bình của xe ô tô cũng tăng lên đáng kể, từ 11,1 năm vào năm 2012 lên 12,6 năm vào năm 2024. Với việc xe được giữ lại để sử dụng lâu hơn, khả năng xuất hiện các vấn đề sau nhiều năm sử dụng cũng cao hơn. Điều này làm gia tăng số lượng thu hồi với những mẫu xe cũ.

Tăng cường sử dụng các bộ phận từ nhà cung ứng bên ngoài

Việc sử dụng nhiều linh kiện từ các nhà cung ứng cũng đóng góp vào xu hướng này. Để tiết kiệm thời gian và chi phí, nhiều hãng xe chọn mua các bộ phận tiêu chuẩn, có thể sử dụng trên nhiều mẫu xe khác nhau. Tuy nhiên, nếu một bộ phận gặp lỗi và chưa được phát hiện trước khi sử dụng, vấn đề sẽ ảnh hưởng đến một loạt các mẫu xe.

Thu hồi xe sử dụng túi khí Takata

Một ví dụ nổi bật là vụ bê bối túi khí Takata năm 2019, hơn 67 triệu xe ở Mỹ phải thu hồi do thiết kế túi khí có thể phát nổ khi bung ra, gây nguy hiểm đến tính mạng. Số lượng lớn các xe bị ảnh hưởng là do nhiều hãng xe cùng sử dụng sản phẩm này.

Số lượng thu hồi tăng lên cũng báo hiệu tích cực về an toàn

Mặc dù sự gia tăng số lượng xe bị thu hồi có vẻ đáng lo ngại, nhưng điều này không có nghĩa xe hơi đang trở nên kém an toàn. Trên thực tế, các tổ chức có trách nhiệm đang kiểm soát chặt chẽ hơn các vấn đề về an toàn, giúp phát hiện ra những lỗi mà trước đây có thể bị bỏ qua. Điều này giúp nâng cao tiêu chuẩn an toàn chung cho ngành công nghiệp ô tô, mang lại sự bảo đảm tốt hơn cho người tiêu dùng trong tương lai.

Nguyễn Kim Nhâm