Giáo sư nghiên cứu tập sự 33 tuổi nhận giải Toán học danh giá của Mỹ

Ngày 30/10, Viện Nghiên cứu cao cấp Princeton (IAS) công bố nhà khoa học nhận giải Salem 2024 lĩnh vực Toán học. Giáo sư nghiên cứu tập sự Vương Nghệ Lâm, 33 tuổi, là một trong hai nhà Toán học trẻ nhận giải. Theo Sohu, Nghệ Lâm là nhà Toán học nữ duy nhất Trung Quốc nhận giải Salem. Trước đó, GS Đào Triết Hiên (năm 2000) và GS Chiêm Đại Bằng (năm 2011) cũng từng giành giải này.

Thành công của nghiên cứu thiết lập mối quan hệ giữa phân tích phức hợp, lý thuyết xác suất và vật lý toán học, đặc biệt là đóng góp lớn trong lý thuyết Teichmüller và lý thuyết tiến hóa Schramm-Loewner, đã giúp Nghệ Lâm nhận giải Salem 2024.

Nhận xét nghiên cứu của Nghệ Lâm, GS Đào Triết Hiên (Terence Tao) - Chủ tịch hội đồng khoa học giải Salem, cho biết: "Nghệ Lâm đã khám phá ra nhiều đặc điểm và phương pháp mới nghiên cứu lý thuyết tiến hóa Schramm-Loewner, điều này thúc đẩy các cấu trúc ngẫu nhiên quan trọng trong mặt phẳng phức. Tôi mong chờ Nghệ Lâm tiếp tục phát triển nghiên cứu này trong tương lai".

Để nghiên cứu này thành công, trước đó, trong luận án tiến sĩ, Nghệ Lâm đã đề cập đến khái niệm khác của năng lượng Loewner là định lượng độ tròn của đường cong phẳng đơn giản. Nghiên cứu được Nghệ Lâm tiến hành trên một đường cong phẳng ngẫu nhiên, được gọi là tiến hóa Schramm-Loewner, mô hình hóa giao diện mạng lưới 2D và lý thuyết trường đồng hình (CFT).

Sau đó, Nghệ Lâm kết hợp năng lượng Loewner với hình học hyperbolic và lý thuyết Teichmüller để chứng minh tác động của phép đo vòng lặp tiến hóa Schramm-Loewner (SLE) với đa tạp Kähler trong không gian Teichmüller phổ quát.

Nghiên cứu cho thấy, kết quả được dựa trên SLE trong một phạm vi rộng hơn của hình học đồng hình ngẫu nhiên. Tương lai, Nghệ Lâm đặt mục tiêu thiết lập mối quan hệ tương ứng giữa nguyên lý toàn ảnh với hình học đồng hình ngẫu nhiên, bằng cách tiếp cận xác suất đối với lý thuyết trường đồng hình.

Vương Nghệ Lâm - Giáo sư nghiên cứu tập sự của Viện Nghiên cứu cao cấp Études. Nguồn ảnh: IHÉS

Vương Nghệ Lâm sinh năm 1991 ở Thượng Hải (Trung Quốc). Tốt nghiệp Trường Trung học chuyên ngữ Thượng Hải thuộc Đại học Ngoại ngữ Thượng Hải năm 2009, Nghệ Lâm sang Pháp du học. Từ năm 2009 đến năm 2011, Nghệ Lâm theo học lớp Toán - Lý tại Trường Trung học Parc, Lyon (Pháp).

Năm 2011, Nghệ Lâm đỗ Đại học Sư phạm cao cấp Paris ngành Toán ứng dụng. Tốt nghiệp năm 2014, Nghệ Lâm học thạc sĩ ngành Xác suất và Thống kê tại Đại học Paris-Saclay. Năm 2015, sau khi nhận bằng thạc sĩ, Nghệ Lâm sang Thụy Sĩ học tiến sĩ tại Viện Công nghệ Liên bang Thụy Sĩ (ETH Zurich), dưới sự hướng dẫn của Giáo sư Wendelin Werner - người đoạt giải Fields năm 2006.

Năm 2019, hoàn thành chương trình tiến sĩ, Nghệ Lâm được bổ nhiệm làm giảng viên tại CLE Moore thuộc Viện Công nghệ Massachusetts (MIT). Từ tháng 1/2022 đến tháng 5/2022, Nghệ Lâm là nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Viện Khoa học Toán học Simons Laufer (MSRI).

Từ tháng 6/2022 đến nay, Nghệ Lâm làm việc tại Viện Nghiên cứu cao cấp Études (IHÉS). Gia nhập IHÉS ở tuổi 31, Nghệ Lâm trở thành giáo sư nghiên cứu tập sự (Junior Professor) trẻ nhất lịch sử của viện. Đây cũng chính là nơi làm việc của nhiều nhà toán học nổi tiếng thế giới đoạt giải Fields.

Thắm Nguyễn